Jakie są konsekwencje zmiany stawki akcyzy na alkohol dla konsumentów?
Akcyza na alkohol – co to takiego?
Akcyza na alkohol to jeden z rodzajów podatków, które obciążają konsumpcję określonych produktów. Charakterystyczne jest, że nie jest ona naliczana od wartości produktu, ale od jego ilości. W przypadku alkoholu jest to ilość czystego alkoholu zawartego w napoju.
Podatek akcyzowy na alkohol jest jednym z głównych źródeł dochodów państwa. Wpływy z niego to znaczący procent budżetu państwa. Jednocześni ma on na celu ograniczenie spożycia alkoholu poprzez podwyższenie jego ceny, co ma doniosłe znaczenie dla zdrowia publicznego.
Jak zmiana stawki akcyzy na alkohol wpływa na ceny alkoholu?
Zmiana stawki akcyzy na alkohol, jak każde podniesienie podatku, bezpośrednio przekłada się na ceny alkoholu w sklepach. W związku z tym, że podatek jest naliczany od ilości uzyskanego z alkoholu czystego spirytusu, to te napoje, które są bardziej „mocne”, będą podlegać wyższej akcyzie i ich ceny wzrosną w większym stopniu.
Podwyżka cen alkoholu oznacza, że za te same pieniądze można kupić mniej alkoholu. To może skutkować zmniejszeniem spożycia alkoholu, szczególnie wśród osób, które piją go nadmiernie. Może to jednak doprowadzić również do rozwoju szarej strefy i zwiększenia konsumpcji alkoholu domowej roboty, co często wiąże się z upadkiem jakości o oferowanym napoju.
Konsekwencje zdrowotne zmiany stawki akcyzy na alkohol
Zmiana stawki akcyzy na alkohol ma również swoje konsekwencje zdrowotne. Podnoszenie cen alkoholu ma z założenia prowadzić do ograniczenia jego spożycia. Jest to szczególnie ważne dla osób nadużywających alkoholu, dla których stałe spożywanie napojów alkoholowych wiąże się z szeregiem negatywnych skutków zdrowotnych.
Wbrew pozorom, podniesienie stawki akcyzy na alkohol z punktu widzenia zdrowia publicznego nie zawsze musi być korzystne. Zbyt duża różnica w cenie alkoholu dostępnego legalnie i nielegalnie może skłonić część osób do sięgania po produkty gorszej jakości, a w skrajnych przypadkach nawet szkodliwe dla zdrowia.
Ekonomiczne konsekwencje zmiany stawki akcyzy na alkohol
Podniesienie stawki akcyzy na alkohol ma także swoje konsekwencje ekonomiczne. Więcej wpływów do budżetu z tytułu akcyzy oznacza, że państwo ma więcej środków na realizację swoich celów. W teorii te dodatkowe środki mogą być wykorzystane na inwestycje, które przyczynią się do poprawy dobrobytu obywateli.
Jednak to nie jedyna strona tej równości. Wyższe ceny alkoholu oznaczają wyższe wydatki dla konsumentów. Jeśli spożycie alkoholu nie spadnie, oznacza to, że będzie dostępne mniej pieniędzy do wydania na inne dobra i usługi. Może to zahamować popyt i spowolnić tempo wzrostu gospodarczego.